Lody nie tuczą

Tym razem w programie TVN24 można było usłyszeć jak pani dietetyk Agnieszka Piskała twierdzi, że spokojnie możemy jeść lody, ponieważ nie tuczą. Według niej, na podgrzanie ich do temperatury jaka panuje w naszym żołądku potrzebujemy kilka kilokalorii więcej niż dostarcza nam gałka lodów.

Wypowiedź pani dietetyk można zobaczyć pod tym linkiem (od 0:18):
http://tvnmeteoactive.tvn24.pl/informacje-tvn-meteo-active,3005/lody-nie-tucza-jemy-chudniemy,173068,0.html

A co na to fizyka? Na podgrzanie gałki lodów do wspomnianych 38°C składają się następujące etapy:

1. Lody podgrzewamy do temperatury topnienia (tzn. 0°C) Potrzebne jest ciepło:

Q₁ = CWL * m * (T_T – T_L)

gdzie:
Q₁ – ilość ciepła potrzebna do podgrzania lodów do temp. topnienia
T_T = 0°C
T_L – temperatura lodów = -15°C
CWL – ciepło właściwe lodu
m – masa lodów

Q₁ = 2100 * 0,047 * [0°C – (-15°C)] [J * (kg * C)^{-1 *} kg * C]
Q₁ = 2100 * 0,705°C [J * C^-1 * C]
Q₁ =1480,5 J = 1,4805 kJ = 0,35 kcal

2. Lody zamieniamy w wodę bez zmiany temperatury:

Q₂ = C_T * m

gdzie:
Q₂ – ilość ciepła potrzebna do stopnienia lodów
m – masa lodów
C_T – ciepło topnienia lodu

Q₂ = 334 000 * 0,047 [J * kg^-1 * kg]
Q₂ = 15 698 J = 15,698 kJ = 3,75 kcal

3. Otrzymaną z lodów wodę należy podgrzać do temperatury jaka jest w żołądku (38°C):

Q₃ = C _{właściwe wody *} m _lodów * (T_W – T_T)

gdzie:
Q₃ – ilość ciepła potrzebna do podgrzania wody z lodów
C_WW – ciepło właściwe wody
T_W – temperatura w żołądku = 38°C
T_T – temperatura topnienia lodu = 0°C
m – masa lodów

Q₃ = 4200 * 0,047 * (38 – 0) [J * (kg * C)^-1 * kg * C]
Q₃= 7501,20 J = 7,50120 kJ = 1,79 kcal

4. Całkowita ilość ciepła potrzebna w tym procesie:

Q _całk. = Q₁ + Q₂ + Q₃
Q _całk. = 0,35 kcal + 3,75 kcal + 1,79 kcal
Q _całk. = 5,89 kcal

Dla usystematyzowania: gałka lodów (47 gramów) dostarcza 55 kcal. Jednak zauważmy, że nie zjemy samych lodów. Dostaniemy także wafelek, co podnosi kaloryczność takiego deseru do 131 kcal. Skoro do podgrzania gałki lodów do temperatury jaka jest w żołądku – 38°C – potrzebujemy 5,89 kcal to nadal dostarczamy naszemu organizmowi 125,11 kcal. Z tego jeszcze około 15% (18,7665 kcal) pochłoną procesy trawienne, tzw. ciepłotwórcze działanie żywności (thermic effect of food, TEF), a więc jedząc 1 gałkę lodów dostarczamy naszemu organizmowi 106,3435 kcal, a nie jak twierdzi pani dietetyk: -2 do -4 kcal.

Film oceniam na 1/10.

Bibliografia:

1. Gawęcki J. i wsp.: Żywienie człowieka. Podstawy nauki o żywieniu. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2010.
2. http://zadane.pl/zadanie/3431591 (weryfikacja: Siemek B.: Ćwiczenie 14. Wyznaczanie ciepła topnienia lodu. Zakład Fizyki Uniwersytetu Rolniczego, Kraków 2015)
3. Kunahowicz H. i wsp.: Tabele wartości odżywczej produktów spożywczych. Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2001.
4. Portal http://www.ilewazy.pl

 

Autor: mgr Sławomir Kula
Poradnia Dietetyczna Świat Odżywiania – Poznań
http://www.swiatodzywiania.pl